Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki

Organizacja pieczy zastępczej

Rodzinna piecza zastępcza sprawowana jest w przypadku braku możliwości zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Zadaniem pieczy zastępczej jest stworzenie dziecku stabilnego środowiska zapewniającego właściwe wychowanie i opiekę do czasu powrotu dziecka do rodziny biologicznej bądź do momentu przysposobienia lub usamodzielnienia się. Umieszczenie dziecka w odpowiedniej formie pieczy zastępczej powinno przede wszystkim zapewniać dziecku możliwości zaspokajania potrzeb emocjonalnych, bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych w sytuacji gdy rodzina naturalna nie jest w stanie tych potrzeb zaspokoić. Piecza zastępcza powinna: przygotować dziecko do odpowiedzialnego  i samodzielnego życia oraz pokonywania trudności życiowych; wpajać prawidłowe normy funkcjonowania w społeczeństwie; podtrzymywać kontakty z rodziną
i rówieśnikami. Piecza zastępcza udziela także wsparcia i odpowiedniego poradnictwa w tym zakresie dla osób tworzących pieczę zastępczą.

Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie postanowienia sądu. Dziecko w pieczy zastępczej przebywa do czasu osiągnięcia pełnoletności, nie dłużej jednak niż do 25 roku życia w sytuacji, gdy kontynuuję naukę. Pozostanie w pieczy po osiągnięciu pełnoletności wymaga zgody rodziców zastępczych.  

 

Rodziną zastępczą lub rodzinny dom dziecka tworzą małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej.

Formami rodzinnej pieczy zastępczej są: rodzina zastępcza spokrewniona, niezawodowa
i zawodowa oraz rodzinny dom dziecka.

 

Rodzina zastępcza spokrewniona – tworzą ją najbliżsi krewni dziecka, czyli wstępni (dziadkowie) lub rodzeństwo.

Rodzina zastępcza niezawodowa – może ją stworzyć rodzina dziecka niebędąca wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, jak również osoby niespokrewnione z dzieckiem.

Rodzina zastępcza zawodowa – to taka rodzina zastępcza, z którą starosta zawiera umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej. Tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka. Jeżeli umowę zawierają małżonkowie jeden z nich, wskazany w umowie, otrzymuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Czas trwania umowy to minimum 4 lata.

Zawodowa rodzina zastępcza może mieć charakter rodziny specjalistycznej lub pogotowia rodzinnego.

W rodzinie specjalistycznej przebywają dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności lub te, które mają kłopoty w funkcjonowaniu społecznym. Są umieszczane w rodzinie zastępczej na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Trafiają tam także małoletnie matki z dziećmi.

W rodzinie zastępczej, pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego, dziecko przebywa do 4 miesięcy. W uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania o:

- powrót dziecka do rodziny;

- przysposobienie;

- umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.

W przypadku gdy w rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinie zastępczej niezawodowej przebywa więcej niż 3 dzieci, na wniosek rodziny zastępczej, zatrudnia się osobę do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich.

 

Rodzinny dom dziecka – to miejsce, w którym może przebywać nie więcej niż ośmioro dzieci. Z osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka starosta zawiera umowę o świadczenie usług, z tytułu której przysługuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Czas trwania umowy to minimum 5 lat.

 

 

Rodziny pomocowe

W przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka piecza zastępcza nad dzieckiem może zostać powierzona rodzinie pomocowej. Pieczę zastępczą powierza się rodzinie pomocowej w szczególności w okresie:

  • czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka w związku z wypoczynkiem, udziałem w szkoleniach lub pobytem w szpitalu;
  • nieprzewidzianych trudności lub zdarzeń losowych w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka.

Rodziną pomocową może być:

  • rodzina zastępcza niezawodowa, rodzina zastępcza zawodowa lub prowadzący rodzinny dom dziecka;
  • małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim przeszkoleni do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub rodziny przysposabiającej.

Rodzina zastępcza zawodowa, rodzina zastępcza niezawodowa lub prowadzący rodzinny dom dziecka może przyjąć dziecko jako rodzina pomocowa bez względu na liczbę dzieci pozostających pod ich opieką. Podstawą umieszczenia dziecka w rodzinie pomocowej jest umowa między starostą a rodziną pomocową. Czas pobytu dziecka w rodzinie pomocowej nie może przekroczyć 2 miesięcy.

Rodzinie zastępczej oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka na każde umieszczone dziecko przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania w wysokości:

  • 660,00 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej

spokrewnionej;

  • 1 000,00 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej

zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka.

Rodzinie zastępczej sprawującej pieczę nad dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatek w wysokości 200,00 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka.

Ponadto rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka może być przyznane:

  • dofinansowanie do wypoczynku dziecka – raz w roku,
  • świadczenie na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo,
  • świadczenie na pokrycie wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo.

 

Dodatkowo każda rodzina zastępcza czy rodzinny dom dziecka może liczyć na wsparcie specjalistów, możliwość szkolenia, wsparcie w trudnościach wychowawczych i sytuacjach kryzysowych.